Pembe Hayat Derneği’nin 2022-2023 LGBTİ+ ve Trans Medya İzleme Raporu’na göre iki yılda basında yer alan LGBTİ+ ve translarla ilgili haberlerde ayrımcı, stigmatize edici, ötekileştiren ifadelerin kullanımında yüzde 77 oranında artış oldu.
Pembe Hayat Derneği’nin 2022-2023 LGBTİ+ ve Trans Medya İzleme Raporu yayınlandı. 2022 ve 2023 yıllarında Türkiye’de haber üreten internet sitelerinde LGBTİ+ ve translar özelinde çıkan haberleri sistematik bir şekilde izleyen raporda; 2022 yılında 4494 haber, 2023 yılında ise 7567 haber incelendi.
Rapora göre; 2022’den 2023’e ayrımcı, stigmatize edici, ötekileştiren ifadelerin kullanımında yüzde 77 oranında artış oldu. Bunlar arasında; sapkın/sapık, marjinal, terörist, hastalık, günah, ahlaksız, suçlu, propaganda, lobi, dayatma gibi ifadeler yer alıyor.
RAPORUN TAMAMINA ULAŞMAK İÇİN TIKLAYIN
Rapordan öne çıkanlar şöyle:
- 2023 yılında incelenen haber sayısında, 2022 yılında incelenen haber sayısına göre yüzde 68’lik bir artış gözlemlendi.
- 2022 yılında LGBTİ+’larla ilgili incelediğimiz haberlerin %71,7’si homofobik, %43,9'u transfobik olarak değerlendirilmiştir. Bu da, incelenen toplam haberlerin %69,6'sının homofobik ve/veya transfobik olduğunu göstermektedir.
- 2023 yılında ise LGBTİ+’larla ilgili yapılan haberlerin %73,1’i homofobik, translarla ilgili yapılan haberlerin ise %32,4'ü transfobik olarak değerlendirilmiştir. Bu da, incelenen toplam haberlerin %70,1'inin homofobik ve/veya transfobik olduğunu göstermektedir.
- 2022 ve 2023 yıllarında haberlerde en çok işlenen konu Politika/Hükümet oldu. Politika/Hükümet konusu 2022 yılındaki haberlerin %47,3’ü iken, 2023 yılında %72,3’ü oldu. Politika/Hükümet haberlerindeki artışın başlıca nedeni, 2023 yılında Türkiye'de cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerin yapılması olarak görülebilir. Mayıs 2023’de yapılan Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi, Politika/Hükümet kategorisi altındaki haberlerin %13’ünü oluşturuyor. Başka bir neden ise, siyasi parti ve liderlerin, kendi seçmenlerini mobilize etmek için LGBTİ+’larla ilgili sık sık gündem oluşturacak açıklamalar yapıyor olması.
- LGBTİ+ kimliklerin nasıl tanımlandığı (sapkın/sapık, marjinal, terörist, hastalık, günah, ahlaksız, suçlu, propaganda, lobi, dayatma) ile ilgili başlığa baktığımızda; 2022’den 2023 yılına ayrımcı, stigmatize edici, ötekileştiren ifadelerin kullanımında yüzde 77 oranında artış oldu.
- 2022 ve 2023 yılında LGBTİ+ ve Translarla ilgili en çok nefret söylemi üreten haber sitesi Yeni Akit (www.yeniakit.com.tr) oldu. Yeni Akit’in LGBTİ+ ve translarla ilgili ürettiği haberlerdeki nefret söylemi 2022 yılında yüzde 9,9’luk bir hacimdeyken, 2023 yılında yüzde 11,2’ye yükseldi.
- 2022 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın LGBTİ+’lara yönelik nefret söylemi ürettiği haberler yüzde 4,5 iken, bu oran 2023 yılında yüzde 16’ya yükseldi. İki yıl arasında 3,5 kat fark olduğunu görebiliriz.
- En çok içerik üreten yirmi haber sitesi arasında T24, Bianet ve Cumhuriyet gibi hak odaklı habercilik yapanlar, LGBTİ+ ve trans haklarını görünür kılma konusunda öncülük ederken; Yeni Akit, Yeni Şafak ve Aydınlık gibi haber siteleri, 2022 ve 2023'te LGBTİ+ ve transları hedef gösterme ve nefret üretme konusunda öne çıktı. Bu haber siteleri, içeriklerinde sıklıkla LGBTİ+ ve transların varlığına saldırgan bir yaklaşım sergileyerek nefret yayıncılığı yaptı. İlk 20 haber sitesi içerisinde nefret yayını yapan bu üç haber sitesi, toplam içeriğin %32,6’sını, 2023’de %35,7’sini oluşturdu.
