Fotoğraf: Angela Christofilou
PinkNews’te yer alan habere göre, Birleşik Krallık’ta nonbinary ve tranların yalnızca üçte birinden azı (%32), aile hekimlerinden aldıkları sağlık ve bakım hizmetlerini “iyi” ya da “çok iyi” olarak değerlendiriyor. Healthwatch tarafından 25 Temmuz Cuma günü yayımlanan rapor, sağlık hizmetlerine erişimdeki yapısal eşitsizlikleri ve yaygın ihmalleri gözler önüne seriyor.
Katılımcıların önemli bir bölümü, aile hekimi kayıtlarında cinsiyet bilgisini değiştirme sürecinde çeşitli zorluklar yaşadıklarını bildirdi. Cinsiyet uyum sürecini tamamlamış kişilerin yaklaşık %28’i, önceki Ulusal Sağlık Servisi (NHS) kayıtlarına erişimini kaybettiğini ifade etti. Katılımcıların %16’sı hormon ilaçlarının reçetelerinde kesintiler yaşadığını, %18’i ise NHS tarafından gönderilen yazılı iletişimlerde doğumda atanan cinsiyete maruz bırakıldığını söyledi.
Taramalar durduruluyor, tedaviye erişim kesiliyor
Raporda dikkat çeken bir diğer bulgu, aile hekimi kayıtlarında cinsiyet bilgilerini değiştiren katılımcıların %21’inin, doğumda atanan cinsiyete dayalı işlemlere –örneğin serviks taramalarına– erişiminin NHS tarafından durdurulduğunu belirtmesi oldu.
Trans ve nonbinary katılımcıların çoğu, temel sağlık hizmetlerine erişimde ciddi aksamalar yaşadığını aktardı. Özellikle hormon replasman terapisinde (HRT) yaşanan kesintilerin fiziksel ve psikolojik sağlığı doğrudan etkilediği belirtiliyor. HRT kullanan katılımcıların yalnızca %30’u, reçetelerinde hiç kesinti yaşamadığını söyledi. Raporda, bu kesintilerin trans kadınlarda menopoz benzeri semptomlara, trans erkeklerde ise regl kanamasının yeniden başlamasına neden olabileceği vurgulandı.
Aile hekimlerinde ifşa riski ve saygı eksikliği
Rapor, trans ve nonbinarylerin sağlık hizmeti sunulan alanlarda sık sık “olumsuz deneyimlere” maruz kaldığını da ortaya koydu. Katılımcılar, randevu alma, giriş yapma veya muayeneye çağrılma süreçlerinde ifşa edilme riski yaşadıklarını, bu durumun kendilerini güvensiz hissettirdiğini belirtti. Ankete katılanların yaklaşık dörtte biri, aile hekimi sekreterlerinin kendilerine saygılı davranmadığı görüşüne katıldığını ifade etti.
Hekimler HRT reçete etmeyi reddediyor
Healthwatch’un raporu, Mart ayında yayımlanan başka bir çalışmayla birlikte değerlendirildiğinde tablo daha da çarpıcı hale geliyor. Söz konusu çalışmada, birçok aile hekiminin “uzmanlık eksikliği” ve “destek yetersizliği” gerekçeleriyle trans hastalara HRT reçete etmeyi bıraktığı ortaya çıkmıştı.
Birleşik Krallık’ta Cinsiyet Kimliği Klinikleri (GIC), çoğu zaman doğrudan reçete yazma yetkisine sahip olmadığından, aile hekimleriyle “paylaşımlı bakım protokolü” kapsamında iş birliği yapıyor. Bu protokol çerçevesinde GIC veya özel kuruluşlar, hangi hormon ilaçlarının reçete edilmesi gerektiğine dair aile hekimlerine rehberlik sağlıyor. Ancak aile hekimlerinin HRT reçetesi yazmayı reddetmesi, hastaları özel sağlık hizmetlerine yönelmeye ya da kendi kendilerine hormon kullanmaya zorluyor.
29 yaşındaki trans kadın Samathy, Mart ayında PinkNews’e yaptığı açıklamada, sağlık hizmetlerine erişimin kesilmesinin onu “hayatının en kötü ruh haline” sürükleyeceğini söylemişti. Samathy, erişim engellenirse kendi başına hormon kullanmayı düşüneceğini belirterek şu uyarıda bulunmuştu:
“Tarihin bize gösterdiği gibi, insanların sağlık hizmetlerine erişimini ortadan kaldırmak, bu hizmete olan ihtiyacı ortadan kaldırmaz.”
