Röportaj Haberi: Eylem Esen Arabacı
İnternette online bankacılık hizmeti veren EnPara, müşteri başvurusu yapan Destina Özcan’ın kimlik doğrulama sürecinde, cinsiyetinin kimliğine uygun olmadığını iddia ederek müşteri olma talebini reddetti.
Olayı yaşayan Destina Özcan, yaşadıklarını şu şekilde anlattı:
"Salı günü Enpara’ya başvurdum. Başvuruyu, bir trans kadın arkadaşımın tavsiyesi üzerine yaptım ve arkadaşımın davet linkini kullanarak işlemleri başlattım. Başvuru sürecinde kimliğimi göstererek NFC taraması yaptım. Görüşme başladığında, kimliğimi arka kameradan göstermemi istediler fakat telefonum odaklanmadığı için önden göstermeyi teklif ettim. Ancak, arka kameradan göstermem gerektiği belirtildi. Kimliğimi gösterdikten sonra görevli, "Bir cinsiyet değişikliği söz konusu olmuş, cinsiyet değiştirmişsiniz. Böyle durumlarda kimliğinizin de değişmiş olması gerekiyor. Yanlış anlamayın karşımda bir bayan görüyorum tabii ki, o konuda sıkıntı yok" falan gibi şeyler söyledi.
“Bu zaten devletin bana vermiş olduğu en son kimlik."
Başvuru sürecinin devamında kimliğinin devletin kendisine en son verdiği kimlik olduğunu belirtmesine rağmen, görüşmeyi gerçekleştiren kişinin tekrar tekrar kimlik değiştirme vurgusu yaptığını ifade eden Destina, "Nasıl oluyor böyle bir şey, başka banka hesaplarım da var. Maaşlı çalışan birisiyim." diye anlattım. "Sizi çok kısa bir beklemeye alayım, takım liderim ile konuşayım. Ona da bir danışıp, size hemen geri dönüş sağlayacağım." dedi. Beklemeye alındım ve bir iki dakika bekledim. Kadın görüşmeye tekrar geri geldiğinde, takım liderinin de aynı bilgileri ona aktardığını ve işleme devam edemeyeceğini söyledi. Ben de "Bu zaten devletin bana vermiş olduğu en son kimlik." dedim fakat bana ısrarla "Kimliğinizi değiştirmeniz gerekiyor, kimliğinizi değiştirmeniz gerekiyor." dedi.
"Biz kabul edemiyoruz, cinsiyet uyuşmuyor."
Başvuru görüşmesinin devamında da benzer bir tutumla karşı karşıaya kaldığını anlatan Destina, görüşmenin devamında kendisini açıkladığını şu sözlerle ifade etti:
“Ben de "Benim şu an kamerada gördüğünüz suratımla, kimlikte gördüğünüz fotoğraf aynı ve kimlikte gördüğünüz isim de Destina Özcan. Bu Destina ismini de bana zaten devlet verdi. Bu değişmiş halini de bana zaten devlet verdi. Eğer yasal olarak böyle bir şey yapılamıyor olsa, devlet bana bu kimliği vermezdi." dedim. Kişi de bana "Biz kabul edemiyoruz, cinsiyet uyuşmuyor." gibi şeyler dedi.”
“Çözüm merkezine yönlendirildim fakat orada da farklı bir durum yaşanmadı.”
Olayın devamında çözüm merkezine yönlendirildiğini ifade eden Destina, başka banka hesapları da olduğunu vurguladığını ancak tavrın aynı olduğunu belirtti. Çağrı merkezi ile gerçekleştirdiği görüşmenin devamında yaşadığı süreci ise şöyle aktardı:
“Bu görüşmeyi molamda yaptığım için çok fazla vakit ayıramadım madileşmek için. "Beni bir üstünüze bağlayın." dedim. Aslında madişleşmek de istedim ama "Takım lideri ile işte görüştüremiyoruz." falan diyerek izin vermediler. "İsterseniz çözüm merkezimiz var, durumu iletebilirsiniz. Şikayette bulunabilirsiniz ve bir çözüm sağlayabilirler belki. Biz bu başvuruyu kabul edemiyoruz yasal sebeplerden ötürü." diyerek, çözüm merkezine yönlendirdiler. Ben de "Yasal sebeplerle olsa ben burada çalışamam. Benim maaşım olamaz ve benim başka bankalardan hesabım olamaz." dedim. Bu yasal süreçle alakalı bir şey değil yani. Sonrasında ben çözüm merkezinin numarasını aradım. Durumu anlattım ve "Benim sizinle tanışmama sebep olan arkadaşım da, arkadaşınızın dediği gibi sürecini tamamlamamış bir trans olduğu için böyle birisi de hesap kullanabiliyorken sizden, siz bunu onaylamışken; benimkini kabul etmemeniz mantıksız. Ayrıca bu hesabı açamayacağımızla alakalı yasal süreç ve gereklilikleri öne sürüyorsunuz bana karşı fakat benim bir sürü bir bankadan hesabım var. Demek ki yasal olarak bu açılabilen bir şeymiş." dedim. Velhasıl, orayla da konuştum ve herhangi bir sonuç çıkmadı. "Ben mail ileteceğim, şöyle yapacağım, böyle yapacağız. Bu durum hakkında hiçbir şey bilmiyorum. Bilgi sahibi değilim." gibi şeyler söylendi.
“Cinsiyetimle görüntüm uyuşmadığı için, benim banka hesap açma hakkım yokmuş.”
Yaşanan ayrımcılığa dikkat çeken Destina, “Sonrasında "Sizinle telefonla iletişime geçeceğiz." gibi bir şey söylenmişti. O günden beri ne telefon geldi, ne de herhangi bir iletişim kuruldu. Kaç gün geçti üzerinden? Herhangi bir geri dönüş yok. Benimle görüşen kişi açık açık "Görüntünüzle kimliğinizdeki cinsiyet uyuşmadığı için işlem yapamıyoruz." dedi özetle. "Siz bir cinsiyet değişikliği gerçekleştirmişsiniz. bu yüzden kimliğinizin de değişmesi gerekiyor. Kimliğinizi değiştirdikten sonra, kadın kimliği aldıktan sonra başvurunuzu tekrardan değerlendirebiliriz dilerseniz." dedi. Durum bundan ibaret, cinsiyetimle görüntüm uyuşmadığı için, bedenimle ruhum uyuşmadığı için benim banka hesap açma hakkım yokmuş.” dedi.
